Wanneer een gebrekkig product geleverd wordt, heeft de schuldeiser, meerdere opties. Hij kan, bijvoorbeeld, herstel, vervanging of schadevergoeding vorderen. Om aanspraak te kunnen maken op dergelijke rechten, dient hij zijn ongenoegen tijdig te hebben geuit. Dit wordt de klachtplicht genoemd.
Indien de schuldeiser namelijk nalaat om tijdig te klagen, en de klachtplicht daarmee schend, vervallen zijn rechten. Dit laatste ondervond de koper van een Opel Ampera-E in de kwestie die voorlag in het vonnis van de kantonrechter Rotterdam van 22 oktober 2021.
Wat waren de feiten?
De eiser had op 18 januari 2018 een Opel Ampera-e bij Orange Motors gekocht, voor € 49.998,00. Deze auto is op 30 juli 2018 aan de koper geleverd.
In het eerste jaar na de aankoop heeft de koper (ten minste) drie verre reizen met de auto gemaakt. In augustus 2018 is hij naar Kroatië gereden; met de jaarwisseling 2018/2019 is hij op wintersport in Frankrijk geweest; en in de zomer van 2019 is hij naar het Zwart Wout gereisd.
Op 16 januari 2020 heeft de koper zich bij e-mail tot Orange gewend. In die mail heeft hij zich beklaagd over de actieradius van de auto. Waar een actieradius van 520 kilometer was voorgespiegeld, behaalde de auto gemiddeld slechts 226 kilometer.
De vordering van de koper en het verweer van de verkoper
De koper stelt zich in de procedure op het standpunt dat de auto niet voldoet aan hetgeen hij had mogen verwachten. In zijn ogen werd dit door Opel ook onderschreven. Hij verwijst daartoe naar het feit dat Opel de prijs van het model met 20% heeft verlaagd. Met het oog hierop verzoekt de koper de kantonrechter om Orange te veroordelen tot (terug)betaling van € 17.000,00.
Orange is van mening dat de vorderingen van eiser moeten worden afgewezen. Primair stelt zij zich op het standpunt dat de koper niet tijdig heeft geklaagd. Voor het geval de kantonrechter toekomt aan een inhoudelijke behandeling van de vordering, betwist Orange niet dat de auto de in de verkoopfolder geprognotiseerde actieradius niet haalt. In haar ogen brengt dat (op zichzelf) echter niet met zich mee dat de auto niet aan de overeenkomst voldoet. Zij verwijst daartoe naar het feit (van algemene bekendheid) dat zo’n actieradius altijd onder extreem gunstige omstandigheden wordt berekend (o.a. met 80 km/h, rijdend op een vlak wegdek, met ingeklapte spiegels, etc.).
Het oordeel van de kantonrechter
Naar het oordeel van de kantonrechter komt hij niet toe aan de inhoudelijke vraag of de auto aan de overeenkomst voldoet. De koper heeft Orange namelijk niet over het gebrek geïnformeerd binnen bekwame tijd nadat hij dit had ontdekt (of redelijkerwijs had moeten ontdekken).
Uit de dagvaarding blijkt namelijk dat de koper al korte tijd na de aankoop (tijdens de reis naar Kroatië) constateerde dat de actieradius van de auto veel minder was dan waarvan hij was uitgegaan. Ook na deze vakantie heeft de koper dit geconstateerd, waaronder tijdens de twee latere vakanties. Al met al heeft de koper, aldus, anderhalf jaar gewacht met het kenbaar maken van de problemen.
Onder deze omstandigheden heeft de koper de klachtplicht van artikel 7:23 BW geschonden. Op de mondelinge behandeling had de koper dit (kennelijk) zelf ook al onderkend.
Op zich kan de kantonrechter ook nog best begrijpen dat de koper met klagen had gewacht totdat hij dacht “dit kan echt niet”. Maar “wachten tot iets echt niet meer gaat”, komt niet overeen met “klagen binnen bekwame tijd na ontdekking”, zoals artikel 7:23 BW voorschrijft.
Gelet op het vorenstaande heeft de koper, naar het oordeel van de kantonrechter, niet voldaan aan zijn klachtplicht. Daarmee kan in het midden blijven of de auto daadwerkelijk non-conform was (niet aan de overeenkomst voldeed). Om die reden wordt de vordering van de koper afgewezen.
Als de in het ongelijk gestelde partij wordt eiser veroordeeld in de kosten van de procedure.
Wenk
Wanneer de koper van een product (maar ook de afnemer van een dienst) niet tevreden is over hetgeen hij heeft ontvangen, moet hij tijdig klagen. Laat hij dit na, dan vervalt zijn recht om een beroep te doen op het gebrek in de prestatie.
De klachttermijn hangt niet samen met het moment dat de schuldeiser het gebrek feitelijk heeft vastgesteld. Deze vangt aan op het moment dat de schuldeiser het gebrek redelijkerwijs had kunnen (of moeten) vaststellen. Van de afnemer wordt dus een zekere mate van inspectie verwacht. Bovendien mag van de afnemer worden verwacht dat hij nader onderzoek doet op het moment dat er vraagtekens bij hem ontstaan.
