De precieze einddatum van de arbeidsovereenkomst kan cruciaal zijn. Meerdere (juridische) acties zijn namelijk aan die datum gekoppeld. Zo vervalt de bevoegdheid van de werknemer om een verzoekschrift in te dienen tot toekenning van een transitievergoeding “drie maanden na de dag waarop de arbeidsovereenkomst is geëindigd“. Een ontslag op staande voet moet binnen twee maanden na de einddatum worden aangevochten. Na afloop van die termijnen kan de werknemer zijn aanspraken niet meer afdwingen. Omdat dit vervaltermijnen zijn, kunnen deze termijn ook niet worden opgerekt c.q. verlengd.
Het einde van de laatste dag, of het begin van de volgende dag?
Maar wanneer eindigt de arbeidsovereenkomst? Is dat aan het einde van de laatste dag van de arbeidsovereenkomst (dus om 23:59 uur), of bij het begin van de volgende dag (om 00:00 uur)? En maakt de formulering van de werkgever daarbij uit?
De opzegging per 1 maart 2018
Bij brief d.d. 9 november 2017 had de ABN AMRO de arbeidsovereenkomst met één van haar werknemers opgezegd per 1 maart 2018. Op 30 mei 2018 ontving de kantonrechter het verzoek van de werknemer, met het verzoek om de ABN AMRO te veroordelen tot betaling van de transitievergoeding.
De kantonrechter en het hof verschilden van mening
De kantonrechter was van oordeel dat het verzoek te laat was ingediend. Aangezien 28 februari 2018 (zijnde de dag voor 1 maart 2018) de laatste dag van de arbeidsovereenkomst was geweest, had het verzoekschrift naar zijn mening uiterlijk 28 mei 2018 moeten zijn ingediend.
Op grond van de bewoordingen van de opzeggingsbrief kwam het gerechtshof juist tot een tegengesteld oordeel. Het hof verwees met name naar het woord “per”, dat over het algemeen wordt vertaald als “met ingang van” (in plaats van “tot”). Doordat de ABN AMRO de arbeidsovereenkomst “per” (lees: met ingang van) 1 maart 2018 had opgezegd, zou de arbeidsovereenkomst, aldus het hof, op 1 maart 2018 zijn geëindigd. Onder die omstandigheden had de werknemer, naar het oordeel van het hof, tot 1 juni 2018 gehad om het verzoekschrift in te dienen, zodat hij op 30 mei 2018 tijdig was.
De arbeidsovereenkomst eindigt aan het einde van de laatste dag
De Hoge Raad stelt in zijn beschikking van 5 februari 2021 (ABN AMRO / X) vast dat breed wordt aangenomen dat de arbeidsovereenkomst, wanneer deze tegen het einde van de maand is opgezegd, aan het einde van de laatste dag (dus om 23:59 uur) eindigt en met ingang van de eerste daaropvolgende dag (dus om 00:00 uur) niet meer bestaat. Als beide partijen voor ogen hadden dat de arbeidsovereenkomst aan het einde van de maand zou eindigen, maakt het dan niet uit of de arbeidsovereenkomst tegen of per het einde van de maand is opgezegd.
De aanvang en het einde van de termijn
In voornoemde beschikking en in de beschikking van 21 mei 2021 heeft de Hoge Raad ook nader verduidelijkt binnen welke termijn een verzoekschrift vervolgens moet worden ingediend, om te voorkomen dat de termijn daarvoor verstrijkt. Nu de arbeidsovereenkomst aan het einde van de laatste dag van de looptijd eindigt, vangt de termijn de eerstvolgende dag aan en eindigen deze in beginsel aan het einde van de met die einddatum overeenstemmende datum drie maanden later. De termijn eindigt daarmee in principe steeds aan het einde van de dag met hetzelfde nummer als dat van de laatste dat dat de arbeidsovereenkomst liep.
Op het vorenstaande bestaan enkele belangrijke uitzonderingen. Hiervan is in de eerste plaats sprake als de dag waarop de termijn afloopt een zaterdag, zondag of algemeen erkende feestdag is. In dat geval wordt de termijn op grond van de Algemene termijnenwet namelijk verlengd en eindigt deze op de eerstvolgende dag die niet een zaterdag, zondag of algemeen erkende feestdag is. Nog beter moet worden opgelet als de maand waarin de termijn afloopt minder dagen telt. In dat geval eindigt de termijn namelijk op de laatste dag van die maand (dus een dag met een lager nummer dan de laatste dag van de arbeidsovereenkomst). De termijn lijkt daardoor dan korter (en zal dat soms ook zeker zijn).
Enkele voorbeelden:
Opzegging tegen 1 mei 2021 (de ‘normale’ situatie)
De laatste dag van het dienstverband is 30 april 2021. De termijn eindigt aan het einde van de dag met hetzelfde nummer als dat van de laatste dag van het dienstverband, zijnde vrijdag 30 juli 2021. (Let op: dus niet het einde van de maand (31) juli.)
Opzegging tegen 1 april 2021 (afwijking: derde maand is korter)
De laatste dag van het dienstverband is 31 maart 2021. De termijn eindigt aan het einde van de dag met hetzelfde nummer als dat van de laatste dag van het dienstverband. Nu juni niet 31 maar 30 dagen telt, gaat de uitzondering op dat de derde maand korter is en dat de vervaltermijn eindigt aan het einde van de laatste dag van die maand: dus op woensdag 30 juni.
Opzegging tegen 1 augustus 2021 (afwijking: laatste dag is een zondag)
De laatste dag van het dienstverband is 31 juli 2021. De termijn eindigt aan het einde van de dag met hetzelfde nummer als dat van de laatste dag van het dienstverband, zijnde 31 oktober 2021. Aangezien 31 oktober 2021 echter op een zondag valt, bepaalt de Algemene termijnenwet dat de laatste dag van de vervaltermijn wordt verlengd tot en met de eerstvolgende dag die niet een zaterdag, zondag of algemeen erkende feestdag is. In dit geval betekent dat dat maandag 1 november 2021 de laatste dag van de vervaltermijn is.
Let goed op!
Voor werknemers is het belangrijk om goed in de gaten te houden wanneer de vervaltermijn eindigt. Een te late indiening van het verzoekschrift (al is het maar één seconde) heeft verstrekkende gevolgen. Ook voor werkgevers is het echter goed om te weten wanneer de termijn afloopt.
Vragen?
Hebt u vragen over de beëindiging van het dienstverband en/of de aanspraken op een transitievergoeding? Wij bespraken graag wat wij voor u kunnen betekenen.
